θα ψαλεί στις 12 το μεσημέρι της Τρίτης (η σορός θα βρίσκεται εκεί από
τις 11 πμ), από τον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας, στη Θεσσαλονίκη.
εμφάνιση του Βενιζέλου, παρέστην – μικρό παιδί- σε ένοπλο συλλαλητήριο
στην Κρήτη…» είχε δηλώσει ο ίδιος.
Ο Εμμανουήλ Κριαράς γεννήθηκε στις 28 Νοεμβρίου του 1906 στον Πειραιά
από οικογένεια κρητικής καταγωγής, ενώ τα πρώτα παιδικά του χρόνια
έζησε στη Μήλο.
Το 1914 με την οικογένειά του εγκαταστάθηκε στα Χανιά της Κρήτης,
όπου και τελείωσε τις γυμνασιακές του σπουδές. Το 1924 ξεκίνησε τις
σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία
αποφοίτησε το 1929. Από το 1930 έως το 1950 εργάστηκε στο Μεσαιωνικό
Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών, αρχικά ως συνεργάτης και από το 1939 ως
διευθυντής.
Παράλληλα με την εργασία του στο Μεσαιωνικό Αρχείο συνέχισε τις
σπουδές του και το 1930 μετέβη στο Μόναχο με υποτροφία της Ακαδημίας
Αθηνών για να ενημερωθεί σε θεωρητικά και τεχνικά ζητήματα της
λεξικογραφίας στο περιβάλλον του Thesaurus Linguae Latinae.
Το 1938-1939 και το 1945-1948, ως διδάκτορας πλέον, φεύγει για
μετεκπαίδευση στο Παρίσι, την πρώτη φορά στη βυζαντινολογία και τη
δεύτερη στη συγκριτική γραμματολογία. Πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα το
1938 από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με τη διατριβή Μελετήματα περί τας
πηγάς του Ερωτοκρίτου.
Το 1948 ήταν υποψήφιος για την έδρα της νέας ελληνικής φιλολογίας
στην Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, την
οποία όμως κατέλαβε ο Λίνος Πολίτης. Δύο χρόνια αργότερα, εκλέχτηκε στην
θέση του τακτικού καθηγητή της μεσαιωνικής ελληνικής φιλολογίας στο
ίδιο Πανεπιστήμιο.
Στην Θεσσαλονίκη δίδαξε κυρίως μεσαιωνική φιλολογία, εκτάκτως
μεσαιωνική ελληνική ιστορία, νεοελληνική φιλολογία, αλλά και γενική και
συγκριτική γραμματολογία, αφού χάρη στις δικές του ενέργειες ιδρύθηκε
(το 1965) η πρώτη -και για πολλά χρόνια μοναδική στην Ελλάδα- έκτακτη
αυτοτελής έδρα της Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας.
Το διδακτικό έργο του Εμμανουήλ Κριαρά διακόπηκε βίαια τον Ιανουάριο
του 1968, όταν η Χούντα των Συνταγματαρχών αποφάσισε να τον απολύσει για
τα δημοκρατικά του φρονήματα. Η απόλυσή του από το Πανεπιστήμιο τον
έστρεψε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στη σύνταξη του ‘«Λεξικού της
μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1100-1669)».
Η σύζυγός του, καθηγήτρια της ψυχοτεχνικής στη Βιομηχανική Σχολή της
Θεσσαλονίκης (σημερινό Πανεπιστήμιο Μακεδονίας), Αικατερίνη
Στριφτού-Κριαρά, με την οποία είχε παντρευτεί το 1936, απεβίωσε την 1η
Μαΐου του 2000.
Σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος εξέφρασε τη λύπη του για τον θάνατο του σπουδαίου φιλολόγου και καθηγητή Εμμανουήλ Κριαρά.
Συλλυπητήρια από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας
«Αν τα όρια της γλώσσας είναι πράγματι τα όρια του κόσμου, ο
Εμμανουήλ Κριαράς μας έμαθε πώς να τα αναγνωρίσουμε και πώς να τα
εκτείνουμε. Ένας υπέροχος δάσκαλος και διανοητής που μας αφήνει το
ανεκτίμητο Λεξικό του μαζί με μαθήματα σκέψης και ζωής. Το βάθος του
στοχασμού του δεν τον απομάκρυνε αλλά τον έφερνε ακόμα πιο κοντά στους
πολλούς, στους οποίους προσέφερε τη σοφία του με τρυφερότητα και
απλότητα».
Αυτό δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας,
επισημαίνοντας: «Αξίζει να ανατρέξουμε ξανά στο λόγο του, προφορικό και
γραπτό, για να βρούμε λέξεις και ιδέες με διαχρονική δύναμη».
Συλλυπητήρια από τον πρωθυπουργό
Θερμά συλλυπητήρια για την απώλεια του καθηγητή εκφράζει με δήλωσή
του και ο πρωθυπουργός. Ο κ. Σαμαράς χαρακτηρίζει τον εκλιπόντα ως
εμβληματική προσωπικότητα του επιστημονικού και δημόσιου βίου της χώρας,
με μεγάλη προσφορά στην πνευματική ζωή της Ελλάδας.
«Καθηγητής της Φιλοσοφίας, ο Εμμανουήλ Κριαράς σφράγισε με την
παρουσία και τη δράση του δύο αιώνες πνευματικών και πολιτικών αγώνων,
διδάσκοντας ήθος και σεβασμό στις πανανθρώπινες αξίες. Παρά το
προχωρημένο της ηλικίας του, διατήρησε μέχρι τέλος τη διαύγεια και την
ικανότητά του να ξεχωρίζει το Καλό από το Κακό, προσφέροντας γνώσεις,
εμπειρία και ψύχραιμο λόγο μέχρι την τελευταία ημέρα μιας ζωής της
οποίας τη μεγάλη διάρκεια αξιοποίησε υπέρ της πατρίδας του» επισημαίνει ο
πρωθυπουργός.