Οι βιωμένες μνήμες αποτελούν εμπειρία ζωής και σε μεγάλο βαθμό καθορίζουν συμπεριφορές και στάσεις ζωής… Αναμφίβολα και η πολιτική μας συμπεριφορά εμπίπτει στον παραπάνω συλλογισμό. Αφορμή για τις σκέψεις αυτές, οι αναφορές βουλευτών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για προσφυγή στις κάλπες (εκλογές ή δημοψήφισμα) σε περίπτωση αδιεξόδου ή ρήξης με τους εταίρους και πιστωτές μας. Κι όμως μια τέτοια πιθανότητα θα έδινε τη χαριστική βολή στην οικονομία. Μέσω των εκλογών ή ενός δημοψηφίσματος θα γινόταν προσπάθεια αντιμετώπισης πολιτικών αδιεξόδων, μόνο που αντί γι’ αυτό θα οδηγούνταν η χώρα σε εθνικά αδιέξοδα…
Η κυβέρνηση έχει νωπή λαϊκή εντολή για διαπραγμάτευση, που θα διασφαλίζει την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη. Ποιο θα ήταν λ.χ. το ερώτημα ενός δημοψηφίσματος; Στην ουσία του θα έβαζε ένα «υπαρξιακό δίλημμα» με τον υπαρκτό κίνδυνο μιας καταστροφής πριν ακόμα απαντηθεί από την κάλπη του όποιου δημοψηφίσματος! Και μόνο η διαδικασία θ’ αρκούσε για ισχυρούς κλυδωνισμούς με καταστροφικές συνέπειες…
Μια πρόσφατη έρευνα της εταιρείας Marc (Alpha 18/3/2015) επιβεβαιώνει τον αρχικό συλλογισμό, για την επίδραση που έχουν οι βιωμένες μνήμες στην πολιτική συμπεριφορά των πολιτών. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας στις ηλικίες 18-54 ετών το 42,8% επιθυμεί την επιστροφή στη δραχμή, ενώ το 52% «την παραμονή στο ευρώ με μνημονιακά μέτρα». Στις ηλικίες 55 ετών και άνω, μόνο το 23,1% επιθυμεί την επιστροφή στη δραχμή και το 69,7% είναι υπέρ του ευρώ ακόμα και με μνημονιακά μέτρα.
Είναι ολοφάνερη η ερμηνεία των παραπάνω ευρημάτων… Ένα μεγάλο μέρος των πολιτών (όσοι είναι σήμερα κάτω των 35-40 ετών) δεν έχει καμία ουσιαστική βιωματική μνήμη από τη δραχμή, αφού λόγω ηλικίας οι σημερινοί τριανταπεντάρηδες δεν είχαν προλάβει να εργαστούν και επομένως να πληρωθούν σε δραχμές μέχρι την περίοδο που κυκλοφόρησε στη χώρα μας το ευρώ…
Καλό θα είναι βέβαια οι θιασώτες του εθνικού νομίσματος (είτε έχουν την εμπειρία από την προ ευρώ περίοδο είτε όχι), να γνωρίζουν ότι μια επιστροφή σε «νέα δραχμή», δεν θα μοιάζει σε τίποτε με το προ ετών εθνικό μας νόμισμα… Στις σημερινές συνθήκες βέβαια η έξοδος από το ευρώ θα αποτελεί μια σύγχρονη «Κόλαση του Δάντη» τέτοια που η προ ευρώ εποχή να φαντάζει «παράδεισος»! Αλλά όλα τούτα έχουν ακουστεί και συζητηθεί αρκετά τα τελευταία πέντε χρόνια… Κανείς πια δεν μπορεί να ισχυριστεί, ότι δεν γνωρίζει πώς περίπου θα εξελιχθούν τα πράματα στην περίπτωση επιστροφής σε εθνικό νόμισμα…
Παρ’ όλα αυτά καλό θα είναι ν’ αναφερθούμε στην προ ευρώ περίοδο, έτσι για να φρεσκάρουμε τη μνήμη των παλαιότερων και να μπορέσουν οι νεότεροι να κάνουν τη σύγκριση με το σήμερα. Ήταν λοιπόν τότε που οι συνεχείς υποτιμήσεις της δραχμής είχαν οδηγήσει το δολάριο από τις 42 δραχμές το 1980 να φτάσει στις 150 δρχ. μετά από πέντε χρόνια! Τότε που για να ταξιδέψει κάποιος στο εξωτερικό χρειαζόταν βίζα και αναζητούσε το επιπλέον αναγκαίο συνάλλαγμα στη μαύρη αγορά πληρώνοντάς το 20-30 δρχ. παραπάνω και έχοντας τον φόβο ότι οι τελωνειακές αρχές θα τον εντόπιζαν και θα ακολουθούσε η κατάσχεσή του και η ταλαιπωρία στα σύνορα ή το αεροδρόμιο… Όσα σήμερα είναι αυτονόητα και κεκτημένα λίγα χρόνια πριν φάνταζαν εξωπραγματικά! Ήταν η εποχή που τα στεγαστικά δάνεια έτρεχαν με 25-28% και ο πληθωρισμός με ρυθμούς ακόμα και πάνω από 20%, ενώ η αγοραστική δύναμη παρά τη μείωσή της στα χρόνια της κρίσης παραμένει μεγαλύτερη από την προ ευρώ εποχή…
Καλύτερος λοιπόν σύμβουλος και οδηγός είναι η ενημέρωση και η σύγκριση των δύο αυτών περιόδων, προκειμένου όσοι δεν διαθέτουν λόγω ηλικίας βιωμένες μνήμες, να μην κινδυνεύουν να παραπλανηθούν και να πιστέψουν ότι η επιστροφή σ’ ένα εθνικό νόμισμα αποτελεί το «φάρμακο» και την έξοδο από τη σημερινή κρίση. Εμείς οι παλιότεροι αρκεί να φρεσκάρουμε τη μνήμη μας απαλλαγμένοι από ιδεοληψίες και να δούμε την πραγματικότητα, όσο μπορούμε αποστασιοποιημένοι από τον «πόνο και το δάκρυ» που η πολυεπίπεδη κρίση μας «φόρτωσε» στις πλάτες…
E-Mail: pgiannoulakis@yahoo.gr
Twitter:@pgiannoulakis