Ασφυκτική είναι η κατάσταση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο του εμπορίου τα χρόνια της κρίσης.
Η έλλειψη ρευστότητας, η απουσία τραπεζικής δανειοδότησης, οι οφειλές προς Δημόσιο αλλά και προμηθευτές και η υπερφορολόγηση οδηγούν επί της ουσίας σε λουκέτο τις εμπορικές επιχειρήσεις, καθώς τα τελευταία χρόνια η κάλυψη ακόμα και των λειτουργικών τους εξόδων έχει εξελιχτεί σε Γολγοθάς.
Η παραπάνω κατάσταση επιβεβαιώνεται και από τις εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ) σύμφωνα με τα οποία με την απειλή λουκέτου βρίσκονται 18.700 επιχειρήσεις -κυρίως μικρές στον κλάδο του εμπορίου- καθώς και 34.000 θέσεις εργασίας για το πρώτο εξάμηνό του.
Όπως προκύπτει από την έρευνα του ΙΜΕ – ΓΣΕΒΕΕ το πρόβλημα της ρευστότητας γα τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις γίνεται εμφανέστερο εφόσον ληφθεί υπόψη ότι μόνο το 30% από αυτές αντλεί τη ρευστότητά του μέσω τραπεζικού δανεισμού. Σύμφωνα με έρευνα που εκπονήθηκε από το ΙΜΕ το 2008 το ποσοστό αυτό για την προ κρίσης περίοδο ήταν 48%. Αυτό σημαίνει ότι οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που εξασφαλίζουν ρευστότητα μέσω του τραπεζικού δανεισμού μειώθηκαν κατά 50% περίπου.
Το Ινστιτούτο της ΓΣΕΒΕΕ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς από την έρευνα προκύπτει αύξηση των επιχειρήσεων που καθυστερούν να πληρώσουν, όχι μόνο το Δημόσιο, αλλά και τους προμηθευτές. Ειδικότερα, ο ποσοστό των επιχειρήσεων που έχουν οφειλές προς προμηθευτές αυξήθηκε σε 21,7% τον Φεβρουάριο του 2017 από 19% τον Ιούλιο του 2016, αύξηση δηλαδή πάνω από 10%.
Αυξημένο, επίσης, εμφανίζεται το ποσοστό των επιχειρήσεων προς την εφορία. Έπειτα από τέσσερα εξάμηνα αυξήθηκε το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν ότι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία και διαμορφώθηκε σε 23,8% τον Φεβρουάριο του 2017 έναντι 21,9% τον Ιούλιο του 2016. Περίπου 67.000 μικρές επιχειρήσεις δήλωσαν ότι το προηγούμενο εξάμηνο βρέθηκαν αντιμέτωπες με κατάσχεση ή δέσμευση λογαριασμών για οφειλές, ενώ μία στις τρεις επιχειρήσεις εκτιμά ότι δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις φορολογικές υποχρεώσεις του έτους.
Πλην των απωλειών θέσεων εργασίας λόγω «λουκέτων» εκτιμάται ότι θα χαθούν και άλλες -περί τις 2.000 σε ό,τι αφορά τη μισθωτή απασχόληση- το πρώτο εξάμηνο του 2017. Το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ εκτιμά ότι το πρώτο ήμισυ του τρέχοντος έτους σε δύο επιχειρήσεις που κάνουν προσλήψεις, αντιστοιχούν τρεις που προβαίνουν σε απολύσεις. Το 40%, ωστόσο, αυτών που θα προσλάβουν προσωπικό θα στραφεί στις λεγόμενες ευέλικτες σχέσεις εργασίας: ο υπάλληλος θα εργάζεται είτε με το καθεστώς της μερικής απασχόλησης είτε με το καθεστώς του εξωτερικού συνεργάτη.
Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη αβεβαιότητα, αναπαράγουν την ύφεση, καθώς αποτρέπουν τις επενδύσεις. Σύμφωνα με την έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ το β’ εξάμηνο το 2016 μόλις το 7,7% των επιχειρήσεων αύξησε τις επενδυτικές του δαπάνες, ενώ το 34,7% προχώρησε σε αποεπένδυση. Οι προβλέψεις για το α’ εξάμηνο του 2017 είναι δυσμενέστερες: μόλις το 3,6% των επιχειρήσεων σκοπεύει να αυξήσει τις επενδυτικές του δαπάνες, ενώ το 31,4% προτίθεται να μειώσει τις επενδύσεις του.