Ενεργειακή αξιοποίηση των βιοστερεών, δηλαδή της λάσπης που παράγεται στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας απόβλητων του βιολογικού καθαρισμού του Ρεθύμνου με παράλληλη μείωση της ενέργειας και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι ο στόχος του ερευνητικού προγράμματος στο οποίο συμμετέχει η ΔΕΥΑΡ με το Πολυτεχνείο Κρήτης εκπροσωπώντας την Ελλάδα, μαζί με την Αγγλία και την Ισπανία.
Με τον τρόπο αυτό θα επιτευχτεί η αποσυμφόρηση του βιολογικού, θα μειωθεί η δαπανώμενη ενέργεια και θα παραχθεί επιπλέον παραγόμενη ενέργεια από τη λάσπη.
Το κόστος του προγράμματος το οποίο ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου και έχει διάρκεια τρία χρόνια είναι περίπου στα 2. εκ ευρώ, εκ των οποίων η επιδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι το 60%, δηλαδή 1.200.000 ευρώ).
Με βάση το σχεδιασμό που υπάρχει μέχρι τις αρχές του χρόνου θα είναι έτοιμες οι περιβαλλοντικές μελέτες και μόλις εγκριθούν γύρω στο Πάσχα θα ξεκινήσει η κατασκευή.
Μετά την κατασκευή, του χρόνου τέτοια εποχή θα αρχίσουν να στήνονται οι εγκαταστάσεις οι διάφορες στις μονάδες και από το τέλος του 2018 εκτιμάται ότι θα αρχίσει να λειτουργεί η εγκατάσταση.
Ειδικότερα, το Εργαστήριο Σχεδιασμού Περιβαλλοντικών Διεργασιών της Σχολής Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης και η ΔΕΥΑΡ συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα LIFE, με τίτλο «Νέα προσέγγιση για ενεργειακά αυτόνομες εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων και διαχείρισης βιοστερεών».
Την πρόταση συνέταξε και κατέθεσε στο σχετικό γραφείο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ο Δρ. Πέτρος Γκίκας, αναπληρωτής καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης και διευθυντής του Εργαστηρίου. Στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα συμμετέχουν εκτός από το Πολυτεχνείο Κρήτης, που είναι ο επικεφαλής, η ΔΕΥΑΡ καθώς και εταιρίες και επιστημονικά ινστιτούτα από την Ελλάδα, την Ισπανία και την Μεγάλη Βρετανία. Αναλυτικά, στόχος του Ευρωπαϊκού Προγράμματος είναι η ενεργειακή αξιοποίηση των βιοστερεών (λυματολάσπη) με χρήση συνδυασμού των πρωτοποριακών τεχνολογιών της μικροκοσκίνησης και αεριοποίησης, για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Η εφαρμογή αναμένεται να μειώσει την ενεργειακή κατανάλωση της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων της ΔΕΥΑΡ. Πρόκειται για την πρώτη εφαρμογή της σχετικής τεχνολογίας σε παγκόσμιο επίπεδο, στην οποία εργάζεται το εργαστήριο του αν. καθηγητή Πέτρου Γκίκα. Η εφαρμογή θα γίνει στις εγκαταστάσεις της ΔΕΥΑΡ. Το πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε την 1 Σεπτεμβρίου 2017 και θα έχει διάρκεια τριών ετών.
Χθες στα γραφεία της ΔΕΥΑΡ πραγματοποιήθηκε η εναρκτήρια συνάντηση των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα.
Σε σχετικές δηλώσεις του ο Πέτρος Γκίκας, αναπληρωτής καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης -τμήμα μηχανικών περιβάλλοντος, διευθυντής εργαστηρίου σχεδιασμού περιβαλλοντικών διεργασιών παρουσιάζοντας το πρόγραμμα, ανέφερε: «Πρόκειται για έρευνα την οποία το εργαστήριό μας κάνει εδώ και χρόνια και αφορά την ενεργειακή αξιοποίηση των βιοστερεών- της λάσπης που παράγεται στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων- με παράλληλη μείωση της ενέργειας που δαπανάται σε αυτές τις εγκαταστάσεις. Θα πάρουμε ένα σημαντικό ποσοστό παροχής της ΔΕΥΑΡ -το Ρέθυμνο δέχεται περίπου δώδεκα-δεκαπέντε χιλιάδες κυβικά υγρών αποβλήτων την ημέρα- και εμείς θα επεξεργαστούμε το 1/3, δηλαδή γύρω στις πέντε χιλιάδες κυβικά μέτρα. Θα αφαιρέσουμε τα στερεά που υπάρχουν μέσα στα υγρά απόβλητα και με αυτόν τον τρόπο θα αποσυμφορηθεί η εγκατάσταση της επεξεργασίας αποβλήτων της ΔΕΥΑΡ, καθώς λιγότερα στερεά σημαίνουν λιγότερο φορτίο, άρα θα δουλεύει πολύ πιο αποτελεσματικά και πολύ πιο οικονομικά, γιατί για να τα επεξεργαστείς αλλιώς πληρώνεις ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτά τα στερεά τώρα θα τα αποξηράνουμε και μετά θα μπουν σε μια εγκατάσταση θερμικής επεξεργασίας-αεριοποίησης, όπου θα τα αεριοποιήσουμε, θα παραχθεί δηλαδή αέριο το οποίο περιέχει κατά βάση υδρογόνο και μονοξείδιο του άνθρακα. Αυτό το αέριο θα το χρησιμοποιήσουμε να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια, την οποία θα βάλουμε πάλι μέσα στην εγκατάσταση της ΔΕΥΑΡ. Άρα, έχουμε παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από τα βιοστερεά- από τη λάσπη και παράλληλη μείωση της ενεργειακής δαπάνης της επεξεργασίας λόγω της μείωσης των στερεών. Τη θερμική ενέργεια που θα παράγεται τώρα από αυτή τη διεργασία θα τη χρησιμοποιήσουμε για να ξηράνουμε τα βιοστερεά».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Πέτρο Γκίκα το ερευνητικό αυτό πρόγραμμα αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία, καθώς για πρώτη φορά θα χρησιμοποιηθεί ειδικού τύπου μικροσχάρα, η οποία απομακρύνει τα στερεά. «Έχουμε ήδη βάλει μια πειραματική, αλλά σε μεγάλη κλίμακα μικροσχάρα στην εγκατάσταση και έχουμε κάνει τα αρχικά μας πειράματα, μετά έχουμε ένα ειδικού τύπου σύστημα ξήρανσης, που θα ξηραίνει μερικώς τα βιοστερεά με τα αέρια της εγκατάστασης ηλεκτροπαραγωγής και βέβαια στο τέλος έχουμε μια εγκατάσταση αεριοποίησης που και αυτή είναι πρωτότυπη για τον απλό λόγο ότι η αεριοποίηση της λυματολάσπης των βιοστερεών είναι δύσκολο γενικά να γίνει και έτσι με το τέλος αυτής της προσπάθειας θα έχουμε το πρώτο σύστημα σε παγκόσμια βάση που θα κάνει αυτού του είδους την επεξεργασία και την ενεργειακή αξιοποίηση της λυματολάσπης» ανέφερε εξηγώντας τη διαδικασία και πρόσθεσε:
«Αυτό που προσπαθούμε να φτιάξουμε και το έχουμε πετύχει σε πειραματικό επίπεδο τουλάχιστον είναι μια εγκατάσταση επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, η οποία θα παράγει ηλεκτρικό ρεύμα αντί να καταναλώνει. Γιατί έχουμε μειωμένη εγκατάσταση ρεύματος, σε σχέση με τις συμβατικές εγκαταστάσεις και παράλληλα παραγωγή ρεύματος από τα βιοστερεά και έτσι στο τέλος το ισοζύγιο είναι θετικό».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΡ Βασίλης Θεοδωράκης, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμμέτοχη της επιχείρησης σε αυτό το πρόγραμμα τονίζοντας ότι η εξοικονόμηση της ενέργειας συνεπάγεται με εξοικονόμηση πόρων οι οποίοι θα επιστρέψουν μέσω αντίστοιχων έργων στους πολίτες, ενώ δεν απέκλεισε μελλοντικά να καταστεί εφικτή και η μείωση των τιμολογίων του νερού: «Ευχόμαστε να πετύχει το πείραμα, οι προοπτικές είναι πάρα πολύ ευοίωνες. Αν πετύχει, το ενεργειακό κόστος της ΔΕΥΑΡ θα μειωθεί πάρα πολύ. Εφόσον μειωθούν τα κοστολόγια, σαφώς και θα μειωθεί το τιμολόγιο της ΔΕΥΑΡ. Μην ξεχνάμε όμως ότι η ΔΕΥΑΡ δεν έχει μετόχους για να δίνει κέρδη. Ό,τι κέρδη βγάζει τα επενδύει για έργα του πολίτη. Δε μοιράζει κέρδη σε μετόχους, δεν είναι ανώνυμη εταιρεία. Εννοείται ότι αν μπορούμε να μειώσουμε το τιμολόγιο προς τον πολίτη, είναι μια προοπτική αυτή. Και αυτό το κάνουμε σιγά σιγά σε διάφορες φάσεις. Εφόσον πάει καλά, έχουμε συνεργασία με τον καθηγητή, σαφώς μπορούμε όχι μόνο να το υιοθετήσουμε, αλλά αν μας επιτραπεί αυτή η «συμμαχία» να πουλήσει αυτή την πατέντα σε τρίτους. Ό,τι κέρδος υπάρξει, θα επηρεάζει την καθημερινότητα της ΔΕΥΑΡ».