Το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, το Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, η Περιφερειακή Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κρήτης, οι Σχολικοί Σύμβουλοι Φιλολόγων Κρήτης, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ρεθύμνου, η Ελληνική Ένωση για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση και το Δίκτυο συνεργαζόμενων φορέων και σχολείων «Η Ρητορική στο Σχολείο» συνδιοργανώνουν τους 2ους Παγκρήτιους Μαθητικούς Αγώνες Ρητορικής Τέχνης Γυμνασίων και Λυκείων, στις 26 -28 Απριλίου στο Ρέθυμνο.
Στόχος της διοργάνωσης είναι η καλλιέργεια των επικοινωνιακών και εκφραστικών δεξιοτήτων και η άσκηση της κριτικής και δημιουργικής σκέψης των μαθητών μέσω της συμμετοχής σε ρητορικά αγωνίσματα. Παιδαγωγικά, η ρητορική προάγει το «καλώς λέγειν» και το ουσιαστικό «διαλέγεσθαι», που προϋποθέτει ενεργητική ακρόαση, ελεύθερη έκφραση και συμμετοχή και συστηματική αγωγή του προφορικού λόγου, ενώ παράλληλα διαμορφώνει στάσεις και συμπεριφορές των μαθητών – αυριανών πολιτών απέναντι στα σύγχρονα προβλήματα.
«Η δυνατότητα άρθρωσης επιχειρηματολογίας συνιστά απαραίτητο εφόδιο κάθε πολίτη, καθώς καλλιεργεί την κριτική σκέψη και την πολύπλευρη ανάλυση σύνθετων ζητημάτων. Παράλληλα, η ρητορική εκπαίδευση αποτελεί συνάσκηση σημαντικών γνωσιακών και εκφραστικών δεξιοτήτων, όπως η σαφήνεια και η καλλιέπεια, ενώ ενισχύει την αυτοπεποίθηση των μαθητών μέσω της έκθεσής τους σε μεγάλα ακροατήρια. Η ρητορική κατείχε εξέχουσα θέση στην εκπαίδευση της αρχαιότητας και εξακολουθεί να αποτελεί θεμέλιο λίθο της εκπαίδευσης σε μεγάλο μέρος του σύγχρονου κόσμου.
Αντιλαμβανόμενοι την αγωνιστική πτυχή των ρητορικών αγώνων ως κίνητρο για την εδραίωση της ρητορικής παιδείας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και όχι ως αυτοσκοπό, αναγγέλλουμε με μεγάλη ικανοποίηση την διοργάνωση των 2ων Παγκρήτιων Μαθητικών Αγώνων Ρητορικής Τέχνης» αναφέρει σε ενημερωτικό του σημείωμα ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Κρήτης, Γεώργιος Τερζάκης.
Η προκριματική φάση των ατομικών αγωνισμάτων Γυμνασίου και Λυκείου θα πραγματοποιηθεί το απόγευμα της Πέμπτης, 26 Απριλίου, στο 3ο Λύκειο Ρεθύμνου.
Την επόμενη μέρα Παρασκευή 27 Απριλίου στα Διδακτήρια της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης στου Γάλλου, θα συνεχιστούν οι ημιτελικοί γύροι των ατομικών αγωνισμάτων Λυκείου και Γυμνασίου και ο 1ος προκριματικός γύρος Διττών Λόγων Γυμνασίων Λυκείων.
Το Σάββατο 28 Απριλίου θα ακολουθήσουν το πρωί ο Β’ προκριματικός και ημιτελικός γύρος Διττών Λόγων Λυκείου και Γυμνασίου και το απόγευμα οι τελικοί γύροι όλων των αγωνισμάτων και οι βραβεύσεις των νικητών από τις αρχές.
Τους αγώνες συνδιοργανώνουν τα Τμήματα Φιλολογίας και Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, η Περιφερειακή Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Κρήτης, η Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου, οι Σχολικοί Σύμβουλοι Φιλολόγων Κρήτης, η Ελληνική Ένωση για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ρεθύμνου και το Δίκτυο συνεργαζόμενων φορέων και σχολείων «Η Ρητορική στο σχολείο». Τη διοργάνωση των αγώνων υποστηρίζει ο Δήμος Ρεθύμνου και τα ΚΤΕΛ Χανίων Ρεθύμνου ΑΕ και τα ΚΤΕΛ Ηρακλείου -Λασιθίου ΑΕ.
Στους αγώνες λαμβάνουν μέρος τριάντα ένα (31) σχολεία από τους τέσσερις Νομούς της Κρήτης με εξήντα (60) φιλολόγους και εκατόν ογδόντα ένα (181) μαθητές.
Οι μαθητές θα διαγωνιστούν στα Ρητορικά αγωνίσματα:
Εκφραστική-νοηματική Ανάγνωση: Η νοηματική ανάγνωση αναδεικνύει την ικανότητα του ομιλητή να αποδώσει το περιεχόμενο / νόημα πεζού λογοτεχνικού ή δοκιμιακού κειμένου της επιλογής του με τη χρήση της φωνής, την έκφραση του προσώπου και τις κινήσεις του σώματος, την καθαρή άρθρωση και την επαφή με το κοινό.
Αυθόρμητος Λόγος: Σύντομος, αυτοσχέδιος λόγος, πάνω σε ένα θέμα άγνωστο στον διαγωνιζόμενο. Στόχος είναι η τέρψη του ακροατηρίου και όχι η πειθώ. Ο αυθόρμητος λόγος δοκιμάζει τη δημιουργική και συνειρμική σκέψη του ομιλητή, γιατί καλείται μέσα σε πολύ περιορισμένο χρόνο να προετοιμάσει και να εκφωνήσει μια ομιλία με αλληλουχία, πρωτοτυπία και ζωντάνια.
Προτρεπτικός λόγος: Προσχεδιασμένη ομιλία πάνω σε ένα θέμα κοινού ή/και προσωπικού ενδιαφέροντος. Ο ομιλητής επιδιώκει με ορθά δομημένο λόγο και επιχειρηματολογία όχι απλώς να ενημερώσει, αλλά και να πείσει το κοινό για τη θέση που υποστηρίζει, οριοθετώντας το θέμα, αναδεικνύοντας τις σημαντικότερες πτυχές του και κυρίως αναπτύσσοντας πρωτότυπες ιδέες και προτάσεις.
Διττοί Λόγοι: Ομαδικό αγώνισμα στο οποίο δύο τριμελείς ομάδες μαθητών διαφορετικών σχολείων (ίδιας βαθμίδας) αντιπαρατίθενται δημόσια υπέρ ή κατά μιας δεδομένης θέσης, μέσα σε ένα καθορισμένο πλαίσιο κανόνων. Οι διττοί λόγοι υπηρετούν τον εποικοδομητικό διάλογο και απαιτούν καλούς ομιλητές αλλά και καλούς ακροατές.
Η Οργανωτική Επιτροπή
Αποστολάκης Κων/νος, Επίκουρος καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης
Σπαθάρας Δήμος, Επίκουρος καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης
Σειραγάκης Μανόλης Επίκουρος καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης
Μπάλα Χλόη, Επίκουρη καθηγήτρια, Τμήματος Φ.Κ.Σ. Πανεπιστημίου Κρήτης
Καλοκύρη Βασιλεία, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Ηρακλείου
Καψάσκη Αγγελική, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Ρεθύμνου
Κορναράκης Γεώργος, Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων Ηρακλείου
Παρασκευάς Παναγιώτης, Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων Χανίων
Ραμουτσάκη Ιωάννα, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Χανίων
Λουτριανάκη Βάλια, φιλόλογος (Αρσάκειο Ψυχικού), πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Προώθηση της Ρητορικής στην Εκπαίδευση, διδάσκουσα ΠΜΣ “Ρητορική: θεωρία και πράξη” (ΠΤΔΕ-ΕΚΠΑ)
Βαρσαμίδου Δέσποινα, φιλόλογος 2ου Λυκείου Ιεράπετρας, μέλος του Δικτύου «Η Ρητορική στο Σχολείο»
Βασσάλος Ευάγγελος, φιλόλογος, Διευθυντής Λυκείου Περάματος, πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου
Βογιατζή Ειρήνη, φιλόλογος Πειραματικού Λυκείου Πανεπιστημίου Κρήτης, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου, μέλος του Δικτύου «Η Ρητορική στο Σχολείο»
Λελεδάκη Ευρυδίκη, φιλόλογος 3ου Λυκείου Ρεθύμνου, μέλος του Δικτύου «Η Ρητορική στο Σχολείο»
Μανιουδάκη Μαρία, φιλόλογος Πειραματικού Λυκείου Πανεπιστημίου Κρήτης, Οργανωτική Γραμματέας του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου
Μεταξάκης Εμμανουήλ, μαθηματικός, καθηγητής Πληροφορικής 3ου Λυκείου Ρεθύμνου
Παγώνη Σύρμω, φιλόλογος 2ου Λυκείου Ρεθύμνου, ταμίας του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου, μέλος του Δικτύου «Η Ρητορική στο Σχολείο»
Παπατριανταφύλλου Ειρήνη, φιλόλογος, Διευθύντρια 5ου Γυμνασίου Ρεθύμνου, έφορος βιβλιοθήκης του Συνδέσμου Φιλολόγων Ρεθύμνου, μέλος του Δικτύου «Η Ρητορική στο Σχολείο».