Τις προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης στον νομό Ρεθύμνου μέσα από τη χρήση καινοτόμων εφαρμογών και αναπτυξιακό σχεδιασμό έργων βιώσιμης ενέργειας μικρής κλίμακας, προκειμένου να αυξηθούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με βάση τις τοπικές δυνατότητες με εφοδιαστικές αλυσίδες βιώσιμης ενέργειας, νέα επιχειρηματικά μοντέλα και τεχνολογικές εξελίξεις, ώστε να ενισχύονται η τοπική επιχειρηματικότητα και τις πράσινες επενδύσεις αποτέλεσαν το αντικείμενο της χθεσινής ημερίδας που πραγματοποιήθηκε στο Επιμελητήριο .
Πρόκειται για το πρόγραμμα που υλοποιεί το Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων του Πολυτεχνείου Κρήτης, που διοργάνωσε την ημερίδα που είχε θέμα «Βιώσιμη ανάπτυξη και έργα θετικής ενέργειας σε αγροτικές και νησιωτικές τουριστικές περιοχές της Μεσογείου. Καλές πρακτικές και εργαλεία αναπτυξιακού σχεδιασμού».
Η ημερίδα οργανώθηκε στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας COMPOSE – Rural Communities engaged with positive energy (INTERREG MED
Στη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν οι πιλοτικές εφαρμογές για το Ρέθυμνο που ήταν το «Έξυπνο» σύστημα ανακύκλωσης χρησιμοποιημένων μαγειρικών ελαίων για την παραγωγή βιοντίζελ, η ενεργειακή αξιοποίηση του δυναμικού βιομάζας ξυλείας και η βέλτιστη χωροθέτηση μονάδων ΑΠΕ μικρής κλίμακας).
Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης και της Περιφέρειας Κρήτης και αφορούσε όλους τους φορείς λήψης αποφάσεων και σχεδιασμού, όπως δημόσιες, περιφερειακές και τοπικές αρχές, επιμελητήρια, τεχνικούς εμπειρογνώμονες, παρόχους ενεργειακών υπηρεσιών καθώς και σε όσους φορείς που συμμετέχουν στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και υλοποίηση έργων βιώσιμης ενέργειας σε τοπικό επίπεδο.
Στόχος της δράσης είναι η προώθηση εφαρμογών μικρής κλίμακας ΑΠΕ στις αγροτικές και νησιωτικές περιοχές της Μεσογείου. Η πρωτοβουλία, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2019, και σε αυτην συμμετέχουν ινστιτούτα, ερευνητικά κέντρα, δημόσιες αρχές και οργανισμοί από 11 χώρες της Μεσογείου (Σλοβενία, Ελλάδα, Ιταλία, Κύπρος, Πορτογαλία, Κροατία, Αλβανία, Ισπανία, Βοσνία & Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο, Γαλλία). Συντονιστής των δράσεων του COMPOSE στην Ελλάδα και αρμόδιος φορέας για τη διαμόρφωση κοινής μεθοδολογίας και μοντέλου αναπτυξιακού σχεδιασμού καθώς και για την τεχνική καθοδήγηση όλων των πιλοτικών δράσεων στις 11 χώρες, είναι το Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων του Πολυτεχνείου Κρήτης
Στόχος η βιώσιμη χρήση της ΑΠΕ
Ο υπεύθυνος καθηγητής του πολυτεχνείου Κρήτης Θεοχάρης Τσούτσος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η περιοχή του Ρεθύμνου είναι ένας χώρος όπου ότι καινοτομία υπάρχει την εφαρμόζουμε συστηματικά τα τελευταία δώδεκα χρόνια. Ήδη πριν 12 χρόνια είχαμε παρουσιάσει μια μεθοδολογία για τη δημιουργία τοπικών ενεργειακών κοινοτήτων και τώρα παρουσιάζουμε τη μεθοδολογία που παρουσιάστηκε σε 11 διαφορετικές χώρες και σε 15 διαφορετικά πρότζεκτ. Το Ρέθυμνο είναι αρκετά πρωτοπόρο αλλά αυτό που είναι κρίσιμο να δούμε είναι πως θα εξασφαλίσουμε ένα συνεργατικό υπόδειγμα σε όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές, ώστε η χρήση της ανανεώσιμης πηγής ενεργείας να γίνει με έναν βιώσιμο τρόπο. Έχουμε τρεις εφαρμογές, η μια αφορά το «έξυπνο σύστημα καδών ανακύκλωσης τηγανόλαδου», η άλλη είναι σε συνεργασία με τον δήμο Ανωγείων για να δούμε την αξιοποίηση και χρήση των τζακιών παραδοσιακών και καινούριων για να δούμε αν αυτά ευνοούν ή όχι το περιβάλλον και η τρίτη αφορά ένα ψηφιακό σύστημα για το πώς μπορούμε να κάνουμε επιλογές στη βιώσιμη ενέργεια, δηλαδή για ηλιακά, αιολικά για να δούμε αν ταιριάζουν στη περιοχή» .
Η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαρία Λιονή από την πλευρά της συνεχάρη τον κ. Τσούτσο και τους συνεργάτες του γι’ αυτή την πρωτοβουλία και μεταξύ άλλων ανέφερε: «Τέτοιου είδους δράσεις και πρωτοβουλίες προσδίδουν προστιθέμενη αξία στον τόπο μας, οπότε και η ενεργός συμμετοχή μας είναι επιβεβλημένη. Η περιφέρεια Κρήτης καλωσορίζει και συμμετέχει ενεργά σε σπουδαίες δράσεις που στοχεύουν στον αναπτυξιακό σχεδιασμό αλλά και την προώθηση έργων βιώσιμης ενέργειας μικρής κλίμακας. Άλλωστε η περιφέρεια δίνει μεγάλο βάρος στη χρήση μικρής κλίμακας ΑΠΕ που ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και τις επιχειρήσεις καθώς και τις τοπικές αλυσίδες προστιθεμένης αξίας προϊόντων και υπηρεσιών».
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης, υποστήριξε: «Είναι μια συνεργασία πολλών φορέων μαζί, όπως το πολυτεχνείο και η περιφέρεια και δήμος μας και προσπαθούμε να εφαρμόσουμε καλές πρακτικές πάνω στα θέματα βιώσιμης ανάπτυξης. Ένα βασικό θέμα είναι το ενεργειακό. Ήδη, στον δήμο Ρεθύμνης κάνουμε το πείραμα για τα τηγανέλαια και παράγουμε καύσιμη υλη. Όλα αυτά δεν γίνονται σε επίπεδο βιομηχανικής παραγωγής, όμως με αυτές τις διαδικασίες μυούμε τα παιδιά μας και σε μια νέα αντίληψη που αφορά την ενέργεια, ώστε τίποτα να μην θεωρούμε άχρηστο και χαμένο, αλλά να το αξιοποιούμε και από την άλλη πλευρά καλλιεργούμε τον σεβασμό τους προς το περιβάλλον. Θεωρώ ότι αυτές οι δράσεις είναι πολύ σημαντικές, μάς δίνουν τη δυνατότητα να συνεργαζόμαστε μεταξύ μας οι φορείς και να ενημερωνόμαστε από την πανεπιστημιακή κοινότητα και να προσπαθούμε να αφομοιώνουμε πρακτικές και νέες ανακαλύψεις που γίνονται σε επίπεδο ευρωπαϊκό και είμαι αισιόδοξος ότι πολύ σύντομα θα κάνουμε κάτι καλό για το περιβάλλον».
Τέλος ο δήμαρχος Ανωγείων Μανόλης Καλλέργης ανέφερε: «Η σύνδεση και η συνεργασία της τοπικής αυτοδιοίκησης, των δήμων μας με τα επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα της χώρας και ιδιαίτερα της Κρήτης έχει για εμάς πρωτεύουσα σημασία και πιστεύουμε ότι μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει στην κοινωνία μας, στην επίλυση προβλημάτων αλλά κυρίως στην ανάπτυξη των περιοχών μας. Το έργο στην περιοχή των Ανωγείων περιλάμβανε δράσεις που αφορούσαν την ενεργειακή αξιοποίηση βιομάζας-ξυλείας, τη μελέτη των υφιστάμενων πρακτικών χρήσης της και την επίπτωση στο περιβάλλον, την παροχή κατάλληλων συμβουλών για την αναβάθμιση των συστημάτων θέρμανσης, τη διερεύνηση δυνατότητας για τη δημιουργία μονάδας παραγωγής μικροτεμαχιδίων ξύλου στην περιοχή. Οι δράσεις αυτές υλοποιηθήκαν σε στενή συνεργασία με το Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων του Πολυτεχνείου Κρήτης, του Θεοχάρη Τσούτσου και του ερευνητή-συνεργάτη Νίκου Σαββάκη με ομάδα Ανωγειανών φοιτητών του πολυτεχνείου τους οποίους ευχαριστούμε ενώ σημαντική ήταν και η συμβολή των κατοίκων του δήμου μας στους οποίους απευθύνθηκε η ομάδα αυτή. Ο δήμος μας έλαβε σημαντικά οφέλη τόσο καλών πρακτικών με την εμπειρία και την τεχνογνωσία που αποκτήθηκε από τη διακρατική αυτή συνεργασία, όσο και από την εφαρμογή των συγκεκριμένων δράσεων του έργου».
Το Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων του Πολυτεχνείου Κρήτης (www.resel.tuc.gr) είναι ο συντονιστής των δράσεων του COMPOSE στην Ελλάδα και αρμόδιος φορέας για τη διαμόρφωση κοινής μεθοδολογίας και μοντέλου αναπτυξιακού σχεδιασμού καθώς και για την τεχνική καθοδήγηση όλων των πιλοτικών δράσεων στις 11 χώρες. Ο δήμος Ρεθύμνης, η περιφερειακή ενότητα Ρεθύμνου και ο δήμος Ανωγείων συμμετέχουν ως συνεργαζόμενοι φορείς στις πιλοτικές δράσεις.