Την πλήρη αντίθεση τους σχετικά με τη δυνατότητα που έχουν οι φαρμακοποιοί να εκτελούν εμβολιασμούς και πράξεις πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, όπως προβλέπει τροπολογία η οποία συμπεριελήφθη πρόσφατα σε νομοσχέδιο, εκφράζουν οι ιατρικοί σύλλογοι Κρήτης, οι οποίοι ζητούν από τον υπουργό Υγείας την άμεση απόσυρση της τροπολογίας, κάνοντας λόγο για «απαράδεκτη και ανεύθυνη την μεθόδευση της τελευταίας στιγμής να περάσει με τέτοια προχειρότητα μια τελείως αβάσιμη επιστημονικά και επικίνδυνη ρύθμιση».
Ειδικότερα, οι ιατρικοί σύλλογοι και των τεσσάρων νομών της Κρήτης, σε ανοικτή επιστολή τους προς τον υπουργό Υγείας, με θέμα: «Άμεση απόσυρση της τροπολογίας που εκχωρεί τη δυνατότητα σε φαρμακοποιούς να εκτελούν εμβολιασμούς και πράξεις πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας», αναφέρουν:
«Κύριε υπουργέ,
Οι ιατρικοί σύλλογοι της Κρήτης εκφράζουν την πλήρη αντίθεσή τους στην τροπολογία που αιφνιδιαστικά καταθέσατε και ψηφίστηκε στη βουλή των Ελλήνων, με την οποία εκχωρείται η δυνατότητα στα φαρμακεία να εκτελούν εμβολιασμούς και πράξεις πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Θεωρούμε απαράδεκτη και ανεύθυνη την μεθόδευση της τελευταίας στιγμής να περάσει με τέτοια προχειρότητα μια τελείως αβάσιμη επιστημονικά και επικίνδυνη ρύθμιση.
Γνωρίζετε ότι ο θεράπων ιατρός είναι ο μοναδικός υπεύθυνος να αξιολογήσει την αναγκαιότητα της οποιασδήποτε ιατρικής πράξης (και του εμβολιασμού), τις ενδείξεις και τις αντενδείξεις και να αντιμετωπίσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες από την εκτέλεσή της. Αναφέρεται ρητά στα άρθρα 1 και 2 του ισχύοντος Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (Ν. 3418/ 2005, ΦΕΚ Α΄287/28.11.2005). Οποιαδήποτε απόφαση αντίθετη με τις διατάξεις του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας είναι άκυρη (άρθρο 338, Ν. 4512/2018, ΦΕΚ Α’ 5/17.01.2018).
Γνωρίζετε επίσης πως κάθε πρόσωπο, το οποίο χωρίς να διαθέτει τα προβλεπόμενα κατά το νόμο προσόντα για την άσκηση της ιατρικής, και επιλαμβάνεται την διάγνωση ή και τη θεραπεία ασθενών θεωρείται ότι ασκεί παρανόμως την ιατρική (άρθρο 339 παρ.2, Ν. 4512/2018, ΦΕΚ Α’ 5/17.01.2018).
Οι πολίτες γνωρίζουν πως ο εμβολιασμός είναι ιατρική πράξη. Γνωρίζουν πως απαιτείται, όπως σε όλες οι ιατρικές πράξεις, η αξιολόγηση της υγείας τους με την λήψη του ιστορικού και την φυσική εξέταση που μόνο γιατρός μπορεί να τις κάνει, κανείς άλλος.
Κύριε υπουργέ,
η χώρα μας κατέχει τη μοναδικότητα στον δυτικό κόσμο να χορηγούνται όλα τα φάρμακα, ακόμα και τα αντιβιοτικά, από τα φαρμακεία χωρίς συνταγή γιατρού με δραματικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη ανθεκτικών μικροβίων και φαρμακευτικών και ανεπιθύμητων ενεργειών. Αναμέναμε από την πολιτεία, να λάβει υπόψη τις συνεχείς αναφορές μας, και να θεσπίσει αυστηρούς κανόνες άμεσα για την αντιμετώπιση της επικίνδυνης και αντιεπιστημονικής αυτής πρακτικής για τους πολίτες.
Με αυτό το νομοθετικό πυροτέχνημα, ομολογείτε εμφατικά την αποτυχία της πολυδιαφημισμένης μεταρρύθμισης των ΤΟΜΥ. Οι γιατροί δε συμμετέχουν στις προκηρύξεις, οι πολίτες διαμαρτύρονται για ταλαιπωρία, γραφειοκρατία και τεράστιες αναμονές κι εσείς εντάσσετε τα φαρμακεία στην πρωτοβάθμια φροντίδα, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Αλήθεια ποιός θα αντιμετωπίσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες ιατρικών πράξεων που εκτελούνται από «κάτι σαν γιατρούς»;
Όσοι, δήθεν, προβληματίζονται για τη φυγή στο εξωτερικό των νέων ιατρών, ενώ θεωρούν «στρέβλωση» τον μεγάλο αριθμό των γιατρών και συνεχίζουν με τέτοιες πρακτικές απαξίωσης του ιατρικού έργου, αντί να αξιοποιήσουν το πολύτιμο αυτό δυναμικό, δεν συνεισφέρουν ούτε στην μείωση της φυγής τους, ούτε φυσικά στην επιστροφή τους στην πατρίδα.
Κύριε υπουργέ,
Η τακτική του αιφνιδιασμού του ιατρικού κόσμου και η υποβάθμιση της επιστημονικής και επαγγελματικής υπόστασης των γιατρών αποτελεί μια λανθασμένη επιλογή.
Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας έχει ανάγκη από όραμα, προγραμματισμό, τομές, συνεννόηση και συναίνεση, χωρίς ιδεοληψίες και εμμονές. Δεν έχει ανάγκη από άλλες αντιπαλότητες. Απαιτεί τολμηρές αποφάσεις (όχι τροπολογίες της στιγμής) με έμφαση στην πρόληψη, αξιοποιώντας τους ενωσιακούς πόρους προς αυτή την κατεύθυνση».
Την επιστολή υπογράφουν οι κάτωθι πρόεδροι των ιατρικών συλλόγων:
Γεώργιος Στεφανάκης, Ιατρικός Σύλλογος Ρεθύμνου
Κωνσταντίνος Νικολαράκης, Ιατρικός Σύλλογος Λασιθίου
Ιωάννης Κατσαράκης, Ιατρικός Σύλλογος Σητείας
Παρασκευή Ορφανουδάκη, Ιατρικός Σύλλογος Χανίων
Χάρης Βαβουρανάκης, Ιατρικός Σύλλογος Ηρακλείου».
Ικανοποίηση από τους φαρμακευτικούς συλλόγους του νησιού
Την ικανοποίηση τους για την πρόσφατη διάταξη του υπουργείου Υγείας, η οποία συμπεριελήφθη σε νομοσχέδιο, η οποία κάνει ρητή αναφορά στον θεσμοθετημένο ρόλο του φαρμακοποιού στην πρωτοβάθμια φροντίδα και ειδικότερα επισημοποιείται η δυνατότητα των φαρμακοποιών να διενεργούν τον αντιγριπικό εμβολιασμό, εκφράζουν από την πλευρά τους οι φαρμακοποιοί της Κρήτης.
Σε σχετική ανακοίνωση τους οι φαρμακευτικοί σύλλογοι του νησιού, αναφέρουν:
«Οι φαρμακευτικοί σύλλογοι Κρήτης επικροτούμε τη νέα παγκόσμια στρατηγική για την αντιμετώπιση της γρίπης που ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στις 11 Μαρτίου 2019 στη Γενεύη. Η νέα στρατηγική, που αφορά την περίοδο 2019-2030, έχει ως στόχο την προστασία του πληθυσμού σε όλα τα κράτη από την εποχική γρίπη, τον έλεγχο της διάδοσης της γρίπης από το ζωικό βασίλειο στους ανθρώπους καθώς και την προετοιμασία για μια μελλοντική πανδημία γρίπης.
Ο Π.Ο.Υ. έχει ήδη από το 2011 εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες (World Health Organization WHO Technical Report Series, No. 961, 2011) για τα standards των ποιοτικών φαρμακευτικών υπηρεσιών, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει πως ο φαρμακοποιός πρέπει να έχει και το ρόλο του εμβολιαστή, συμμετέχοντας σε εμβολιαστικά προγράμματα, αυξάνοντας την εμβολιαστική κάλυψη και διασφαλίζοντας την ασφάλεια των εμβολίων.
Παραπάνω από το 20% των φαρμακείων σε διεθνές επίπεδο (περισσότερα από 200.000 φαρμακεία) αξιοποιούνται ως κέντρα εμβολιασμού της κοινότητας, απευθυνόμενα αθροιστικά σε αντίστοιχο πληθυσμό άνω του 1 δισεκατομμυρίου ανθρώπων σε περισσότερες από 20 χώρες
H European Commission προωθεί προτάσεις για την απλοποίηση και τη διεύρυνση ευκαιριών στην εμβολιαστική προσφορά, συμπεριλαμβάνοντας και την αξιοποίηση δομών της κοινότητας, όπως τα φαρμακεία.
Η επιτροπή θεωρεί τους φαρμακοποιούς και τους συλλόγους τους ως σημαντικούς συνεργάτες και πολλαπλασιαστές της συλλογικής προσπάθειας να ενισχύσουν, να διευρύνουν την πρόσβαση και να αυξήσουν την εμβολιαστική κάλυψη στην ΕΕ.
Στην Ελλάδα, τα φαρμακεία έχουν ενταχθεί ήδη στο δίκτυο της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με τον νόμο 4486/2017, ενώ το πρόσφατο νομοσχέδιο για την υγεία συμπεριέλαβε διάταξη η οποία κάνει ρητή αναφορά στο θεσμοθετημένο ρόλο του φαρμακοποιού στην πρωτοβάθμια φροντίδα και ειδικότερα επισημοποιείται η δυνατότητα των φαρμακοποιών να διενεργούν τον αντιγριπικό εμβολιασμό.
Αποτελεί έμπρακτη αναγνώριση του έργου του φαρμακοποιού στην πρόληψη έναντι της εποχικής γρίπης, που συνοψίζεται στην ενημέρωση των ομάδων υψηλού κινδύνου και ολόκληρου του πληθυσμού της κοινότητας για την ανάγκη του εμβολιασμού, την παραγγελία, την προμήθεια και την διανομή των εμβολίων, την εκτέλεση των ιατρικών συνταγών και τον εμβολιασμό των πολιτών ο οποίος πραγματοποιείται ήδη στο φαρμακείο κατά ποσοστό 90% εδώ και δεκαετίες. Οι φαρμακοποιοί ουδέποτε πραγματοποιούσαμε παιδιατρικούς εμβολιασμούς, ούτε καμία τέτοια πρόθεση έχουμε.
Ειδικότερα στην περιφέρεια Κρήτης, την χειμερινή περίοδο 2017-2018 διανεμήθηκαν από τα 550 φαρμακεία της Κρήτης 112.000 αντιγριπικά εμβόλια ενώ την τρέχουσα περίοδο 2018-2019 είχαμε μια αύξηση της τάξης του 7%. Καθώς όμως υπολειπόμαστε κατά πολύ του στόχου του εμβολιασμού του 75% των ομάδων υψηλού κινδύνου και επειδή η χώρα μας έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθρώπων >65 ετών παγκοσμίως (21%), είναι άμεση ανάγκη να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης, ώστε να μη συνεχίσουμε να θρηνούμε θύματα κάθε χρόνο.
Οι φαρμακοποιοί της Κρήτης θα συνεχίσουμε να είμαστε στη διάθεση του κοινού που χρόνια μας αποδεικνύει την εμπιστοσύνη του, και με τη θεσμική αναγνώριση που μας παρέχεται πλέον, θα καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να βελτιστοποιήσουμε τις διαδικασίες των Υπηρεσιών μας κατά τα πρότυπα που έχουν θέσει η ευρωπαϊκή επιτροπή για τη δημόσια υγεία και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Θα συνεχίσουμε να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια συνεργασίας και σύμπραξης με τους υπόλοιπους υγειονομικούς φορείς, ιατρούς, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό – όπως άλλωστε επιβάλλουν όλοι οι κώδικες δεοντολογίας – ώστε η πολύπαθη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας να βρει επιτέλους τον δρόμο της για το καλό των συμπολιτών μας και την ανακούφιση των δημοσίων δομών δευτεροβάθμιας περίθαλψης του τόπου μας».
Την παραπάνω ανακοίνωση υπογράφουν οι πρόεδροι των φαρμακευτικών συλλόγων:
Χανίων, Κατσαράκης Εμμανουήλ
Ρεθύμνου, Βαρδιάμπασης Κωνσταντίνος
Ηρακλείου, Τσικανδηλάκης Ιωάννης
Λασιθίου, Καλδής Κωνσταντίνος