Σε δεινή θέση βρίσκονται οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης, καθώς η φετινή ελαιοκομική περίοδος εκτιμάται ότι θα είναι ίσως η χειρότερη των τελευταίων ετών.
Η παραγωγή στο νησί αναμένεται να είναι μειωμένη έως και 70%, εξαιτίας των ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών και των νότιων άνεμων που έπληξαν το νησί, κατά την περίοδο της άνθησης-καρπόδεσης των ελαιοδέντρων, με αποτέλεσμα το οικονομικό πλήγμα να ανέρχεται περίπου στα 150-200 εκατομμύρια ευρώ.
Ντόπιοι ελαιοπαραγωγοί, καθώς και άνθρωποι που γνωρίζουν καλά τον χώρο της παραγωγής ελαιολάδου, αναφέρουν στην εφημερίδα μας ότι η φετινή σοδειά θα φτάσει με δυσκολία τους 40.000-50.000 τόνους, γεγονός που μεταφράζεται σε «καταστροφή», με δεδομένο ότι η Κρήτη παράγει κάθε χρόνο από 120.000 έως 150.000 τόνους ελαιόλαδο.
Τόσο ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ), ο οποίος έχει αποστείλει σχετικό υπόμνημα στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και στον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ), όσο και οι παραγωγοί του νησιού, ζητούν από το κράτος να προχωρήσει άμεσα τη διαδικασία των αποζημιώσεων για την τεράστιας έκτασης ζημιά που έχουν υποστεί οι ελαιώνες τους και επισημαίνουν ότι δεν είναι λογικό οι ελαιοπαραγωγοί να τίθενται σε διαφορετική μοίρα σε σχέση με άλλους παραγωγούς της χώρας, τονίζοντας ότι οι ζημιές πριν την καρπόδεση, όταν προκαλούνται από παγετούς, που συμβαίνουν συνήθως στην Βόρειο Ελλάδα χαρακτηρίζονται ως αποζημιώσιμες και όταν προκαλούνται από καύσωνες, όπως συμβαίνει συνήθως στην Κρήτη, εξαιρούνται από τις αποζημιώσεις.
Τα νέα, ωστόσο, από την πλευρά του ΕΛΓΑ δεν είναι ευχάριστα για τους παραγωγούς, διότι ο Οργανισμός επισημαίνει ότι δεν προβλέπεται αποζημίωση για ζημιές κατά το στάδιο της ανθοφορίας των ελαιόδεντρων, είτε πρόκειται για υψηλές θερμοκρασίες, είτε για λίγες βροχοπτώσεις, είτε για ισχυρούς ανέμους.
Η μοναδική περίπτωση να ενισχυθούν οικονομικά οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης είναι να εγκρίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το πρόγραμμα κρατικών-οικονομικών ενισχύσεων, που θα της υποβάλει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, μετά από συνεργασία με τον ΕΛΓΑ. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που συμπεριλαμβάνει τις ζημιές που γίνονται σε καλλιέργειες και οι οποίες δεν καλύπτονται ασφαλιστικά από τον ΕΛΓΑ. Ωστόσο για να εγκριθεί η διαδικασία από την Ε.Ε. απαιτείται προηγουμένως να έχουν εξασφαλιστεί τα απαραίτητα κονδύλια, καθώς η ενίσχυση προέρχεται από εθνικούς και όχι από ευρωπαϊκούς πόρους. Πάντως, ακόμα και αυτό το ενδεχόμενο δεν λύνει άμεσα τα προβλήματα των ελαιοπαραγωγών, αφού η διαδικασία προετοιμασίας και υποβολής του προγράμματος είναι χρονοβόρα και εκτιμάται ότι δεν είναι εφικτό να υπάρξει σαφές αποτέλεσμα σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Επιπλέον ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η φετινή παραγωγή είναι ο δάκος της ελιάς. Μετά από μεγάλη καθυστέρηση, μόλις προ ολίγων ημερών, συγκροτήθηκαν συνεργεία για την εφαρμογή των δολωματικών ψεκασμών για την καταπολέμηση του δάκου στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου, ωστόσο πολλές περιοχές εξακολουθούν να μένουν ακάλυπτες, καθώς ήταν περιορισμένο το ενδιαφέρον ιδιωτών για την υλοποίηση του έργου.
• Μεγάλο οικονομικό πλήγμα για το νησί – Δεν αποζημιώνει ο ΕΛΓΑ
Ντόπιοι ελαιοπαραγωγοί, καθώς και άνθρωποι που γνωρίζουν καλά τον χώρο της παραγωγής ελαιολάδου, αναφέρουν στην εφημερίδα μας ότι η φετινή σοδειά θα φτάσει με δυσκολία τους 40.000-50.000 τόνους, γεγονός που μεταφράζεται σε «καταστροφή», με δεδομένο ότι η Κρήτη παράγει κάθε χρόνο από 120.000 έως 150.000 τόνους ελαιόλαδο.
Τόσο ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ), ο οποίος έχει αποστείλει σχετικό υπόμνημα στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και στον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ), όσο και οι παραγωγοί του νησιού, ζητούν από το κράτος να προχωρήσει άμεσα τη διαδικασία των αποζημιώσεων για την τεράστιας έκτασης ζημιά που έχουν υποστεί οι ελαιώνες τους και επισημαίνουν ότι δεν είναι λογικό οι ελαιοπαραγωγοί να τίθενται σε διαφορετική μοίρα σε σχέση με άλλους παραγωγούς της χώρας, τονίζοντας ότι οι ζημιές πριν την καρπόδεση, όταν προκαλούνται από παγετούς, που συμβαίνουν συνήθως στην Βόρειο Ελλάδα χαρακτηρίζονται ως αποζημιώσιμες και όταν προκαλούνται από καύσωνες, όπως συμβαίνει συνήθως στην Κρήτη, εξαιρούνται από τις αποζημιώσεις.
Χαρακτηριστικά ο ΣΕΔΗΚ τονίζει: «Οι ζημιές έπληξαν σχεδόν το σύνολο των Δήμων της Κρήτης και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Δήμων, κυμάνθηκαν: η Καρπόπτωση από 30-70%, η Σχινοκαρπία από 20-50% και η Καρπόπτωση από 20-90%. Έτσι, προκάλεσαν μια συνολική μείωση της ελαιοπαραγωγής της τάξεως του 60-75% που εκτιμάται σε απώλεια 60-75 χιλ. τόνων ελαιολάδου άξιας 150-200 εκατ. ευρώ. Επομένως το πλήγμα για την οικονομία των ελαιοπαραγωγών και ολόκληρου του νησιού είναι εκτεταμένο, γι’ αυτό και το όλο θέμα θα πρέπει να εξεταστεί με την δέουσα προσοχή και κατανόηση από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες και φορείς».
Τα νέα, ωστόσο, από την πλευρά του ΕΛΓΑ δεν είναι ευχάριστα για τους παραγωγούς, διότι ο Οργανισμός επισημαίνει ότι δεν προβλέπεται αποζημίωση για ζημιές κατά το στάδιο της ανθοφορίας των ελαιόδεντρων είτε πρόκειται για υψηλές θερμοκρασίες, είτε για λίγες βροχοπτώσεις, είτε για ισχυρούς ανέμους.
Χαρακτηριστικά, ο προϊστάμενος του ΕΛΓΑ Κρήτης, Νίκος Δασκαλάκης, σε δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.» ανέφερε: «Από τον κανονισμό του ΕΛΓΑ δεν προβλέπεται αποζημίωση για τις συγκεκριμένες ζημιές. Το στάδιο της ανθοφορίας και το αίτιο που προκάλεσε τα προβλήματα, όπως οι χαμηλές βροχοπτώσεις, οι υψηλές θερμοκρασίες και οι νότιοι άνεμοι, δεν επιτρέπουν την απευθείας αποζημίωση των παραγωγών από τον προϋπολογισμό του Οργανισμού. Μπορεί οι φετινές καιρικές συνθήκες να ήταν αρκετά διαφορετικές σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, όμως συνέβησαν το διάστημα Απρίλιος-Μάιος, δηλαδή την περίοδο της ανθοφορίας, πριν την καρπόδεση, κι επομένως δεν καλύπτονται».